Симпсон, кој речиси 60 години ги следи војните и геополитичките кризи, тврди дека 2025 година по многу нешта отскокнува од сè што досега го видел. Предупредувањето на украинскиот претседател Володимир Зеленски дека војната во Украина би можела да прерасне во светски конфликт, вели Симпсон, треба сериозно да се сфати, бидејќи слично чувство на пресвртна опасност ретко се појавувало и за време на Студената војна.

Русија го тестира Западот, НАТО во висока готовност

Според анализата на Симпсон, западните влади сè повеќе се загрижени поради руските активности кои ги надминуваат рамките на класичното бојно поле. НАТО, пишува тој, се наоѓа во состојба на зголемена готовност поради страв од саботажа на подморските кабли клучни за функционирањето на западните општества, додека руските дронови и сајбер-напади се користат за тестирање на одбраната на земјите членки.

Симпсон наведува дека западните разузнавачки служби се убедени дека руските тајни служби стојат зад убиствата и обидите за убиства на дисиденти во Европа. Како пример го посочува случајот со труењето на поранешниот агент Сергеј Скрипал во Солсбери во 2018 година, за кој британската истрага заклучи дека бил одобрен на највисоко ниво на руската власт.

Трите војни што ја одбележаа 2025 година

Годината 2025 Симпсон ја опишува како година на три големи војни. Во Украина, според податоци на ОН, убиени се околу 14.000 цивили. Во Газа, по нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година, Израел започна операции во кои, според податоците на тамошното Министерство за здравство – кои ОН ги смета за веродостојни – загинале повеќе од 70.000 Палестинци, меѓу нив над 30.000 жени и деца.

Третиот, често занемарен конфликт, е граѓанската војна во Судан, во која, според Симпсон, се убиени повеќе од 150.000 луѓе, додека околу 12 милиони биле принудени да ги напуштат своите домови. Доколку Судан беше единствената војна во светот, тврди тој, меѓународната заедница веројатно ќе направеше повеќе, но во сенка на Украина и Блискиот Исток, овој конфликт остана на маргините.

Украина е поинакво ниво на опасност

Иако ги признава размерите на страдањето во Газа, Симпсон нагласува дека војната во Украина е квалитативно поинаква, бидејќи директно вклучува нуклеарна сила и носи далеку поголем ризик од глобална ескалација. За разлика од повеќето војни што ги следел – од Виетнам до Косово – сега, предупредува тој, за првпат сериозно се доведува во прашање стабилноста на целиот меѓународен поредок.

Америка се повлекува, Европа останува сама

Една од клучните промени што ги истакнува Симпсон е трансформацијата на улогата на САД. Годината 2025, пишува тој, донесе дотогаш незамислива можност американскиот претседател да му сврти грб на стратешкиот систем што постоел уште од Втората светска војна.

Според неговата проценка, Вашингтон повеќе не е сигурен дали сака да ја брани Европа, а новата американска стратегија за национална безбедност дури ја опишува Европа како континент соочен со „цивилизациско бришење“. Кремљ ја поздрави таквата анализа, што Симпсон го гледа како јасен сигнал за промена на глобалните односи на моќ.

Иако руската економија е значително послаба од европската, а Европската унија има повеќекратно поголемо население, Западна Европа, наведува Симпсон, со децении се потпирала на американска заштита и избегнувала сериозни вложувања во сопствената одбрана. Денешна Америка, предупредува тој, сè повеќе потсетува на изолационистичката сила од 1920-тите и 1930-тите години.

Ризик од нова ескалација

Симпсон смета дека 2026 година би можела да биде пресвртна. Зеленски би можел да се најде под притисок да прифати мировен договор со кој Украина би се откажала од дел од територијата, но клучното прашање е дали ќе постојат гаранции што би ја спречиле Русија за неколку години повторно да се врати по уште.

Доколку САД се откажат од поддршката за Украина, предупредува тој, товарот целосно ќе падне врз Европа, со сериозен ризик од понатамошна дестабилизација.

Кина и Тајван како нова точка на пукање

Во анализата се осврнува и на Кина. Иако Пекинг во моментов отворено не му се заканува на Тајван, Симпсон потсетува на претходни изјави на американски разузнавачки функционери според кои кинеската војска добила наредба да биде подготвена за инвазија до 2027 година.

Кинеското раководство, пишува Симпсон, и понатаму е длабоко чувствително на внатрешното незадоволство, одбележано со траумата од Тјенанмен во 1989 година и стравот од губење контрола врз општеството.

Третата светска војна можеби веќе започнува

На крајот, Симпсон предупредува дека Третата светска војна, доколку дојде до неа, најверојатно нема да започне со голема нуклеарна размена. Наместо тоа, вели тој, поверојатни се низа дипломатски, воени и хибридни потези кои постепено ќе ја зајакнуваат автократијата, ќе ги поткопуваат демократиите и ќе му се закануваат на распадот на западниот сојуз.

Според неговата проценка, тој процес веќе започнал – и светот можеби веќе се наоѓа во неговата прва фаза.