Пластиката го уништува здравјето

Пластиката денес е сериозна и сè поголема закана, која не е доволно препознаена, како за здравјето на луѓето, така и за планетата, се наведува во извештајот.

Светот се наоѓа во длабока „криза на пластика“, која предизвикува болести и предвремени смртни случаи кај луѓе од сите возрасти, а годишно нанесува штета во вредност од најмалку 1,4 милијарди евра.

Garbage and plastic waste dumped at a camp next to Mt Everest! Sad….😟 pic.twitter.com/CjuxFoDKKQ

— Harsh Goenka (@hvgoenka) August 8, 2023

Оваа криза се должи на огромното забрзување на производството на пластика, кое се зголеми за повеќе од 200 пати од средината на минатиот век и би можело речиси тројно да се зголеми до 2060 година, надминувајќи една милијарда тони годишно.

Пластиката има бројни корисни примени, а најголем раст е забележан во производството на пластика за еднократна употреба, како што се шишиња за пијалаци и пакувања за брза храна.

Сепак, последицата е масовното загадување – дури осум милијарди тони пластика ја загадуваат целата планета, од врвот на Монт Еверест до најдлабоките делови на океанот, а се рециклира помалку од 10 отсто од пластичниот отпад, пишува „Гардијан“.

Загадувањето со пластика може дури и да придонесе за ширење на болести, бидејќи водата заробена во пластичниот отпад создава идеални места за размножување на комарци.

Повеќе од 16.000 хемикалии се користат во пластиката, вклучувајќи полнила, бои, забавувачи на горењето и стабилизатори.

Овој извештај е објавен во пресрет на завршните преговори за глобална спогодба за пластиката што треба да биде правно обврзувачки и да ја реши оваа криза.

Меѓутоа, преговорите се отежнати од несогласувања помеѓу повеќе од 100 земји кои го поддржуваат ограничувањето на производството на пластика и земјите богати со нафта кои се спротивставуваат на тоа.

Пластиката како закана

„Имаме многу податоци за сериозните последици од загадувањето со пластика врз здравјето и животната средина“, вели професорот Филип Ландриган, педијатар и епидемиолог на Бостонскиот колеџ и главен автор на извештајот.

Тој предупредува дека договорот за пластика мора да вклучува мерки за заштита на здравјето на луѓето и планетата.

„Најмногу се загрозени најранливите – децата и бебињата. Оваа криза носи огромни економски трошоци за целото општество. Мораме итно да дејствуваме“, нагласува Ландриган.

Анализата покажала дека фетусите, доенчињата и малите деца се многу подложни на штетите поврзани со пластиката, а изложеноста е поврзана со зголемен ризик од спонтан абортус, предвремено раѓање и мртвородено дете, вродени дефекти, нарушен раст на белите дробови, рак кај децата и проблеми со плодноста подоцна во животот.

Иако застапниците на индустријата за пластика инсистираат дека рециклирањето е решението, извештајот јасно покажува дека производството на пластика е премногу сложено за ефикасен процес на рециклирање, за разлика од хартијата, стаклото или металот.