Топлотните бранови стануваат сè почести и поинтензивни, што доведува до растечка потреба од решенија што ќе помогнат градовите да бидат попогодни за живеење за време на екстремни временски услови.

Со оглед на тоа што енергетската сиромаштија остава многу луѓе незаштитени дури и во своите домови, климатските засолништа би можеле да бидат едно решение за поотпорни градови.

Каде можеме да избегаме од жештината?

Концептот на „климатско засолниште“ сè повеќе се споменува како можен одговор на овој проблем.

За време на топлотни бранови, како оние што неодамна го погодија Лисабон и други европски градови, одредени места можат да им обезбедат олеснување и освежување на граѓаните.

Тоа можат да бидат јавни паркови и градини, библиотеки, културни центри, музеи или училишта кои се отворени во текот на денот за сите оние што се особено чувствителни на високи температури.

„Ефектот на топлотен остров е дополнително засилен за време на топлотните бранови и е најизразен во урбаните средини“, објаснува научникот за податоци, Мануел Банза.

Како што објаснува, градовите се густо изградени, имаме многу асфалт што ја апсорбира сончевата топлина и затоа се случува дури и во 6 или 7 часот навечер да биде многу топло, иако сонцето повеќе не свети, бидејќи земјата ја задржала топлината.

„Покрај тоа, имаме многу згради и честопати тесни улички, што ја отежнува циркулацијата на воздухот“, додава тој.

Банза неодамна објави студија во која идентификува потенцијални климатски засолништа во португалската престолнина.

На интерактивна мапа на Лисабон, тој го покажа интензитетот на ефектот на урбаниот топлотен остров и нацрта градини, фонтани, чешми со вода за пиење, јавни базени и библиотеки.

Во Лисабон, каде што непријатноста во домовите поради топлината е секојдневна појава, градската власт сè уште не воспоставила формална мрежа на климатски засолништа, но мапата создадена од Банза би можела да биде многу корисна.

„Постои голема температурна разлика во домовите, а Лисабон е еден од најлошите градови во Европа во однос на енергетската ефикасност. Ова значи дека луѓето имаат проблеми со ладењето или греењето на своите домови и во лето и во зима.“

„Затоа, постои одговорност, и на општинско и на државно ниво, да се трансформираат јавните простори во продолжение на нашите домови“, верува Банза.

Повеќе од половина од жителите на Лисабон кои учествувале во анкета на Агенцијата за енергетика и заштита на животната средина изјавиле дека се чувствуваат непријатно дома и во лето (56,5%) и во зима (63,2%).

Освен што предизвикува непријатност, екстремната топлина е поврзана и со зголемена смртност. Помеѓу 28 јуни и 3 јули годинава, Португалија регистрираше 284 смртни случаи повеќе од просекот.

Барселона како пример за остатокот од Европа

Во меѓувреме, Барселона покажува дека може да биде проактивна.

Овој шпански град е на чело на формирањето мрежа на климатски засолништа, со повеќе од 400 од нив и служи како модел за другите европски градови.

Експертите веруваат дека Барселона е пример не само поради бројот на засолништа, туку и затоа што има јасни критериуми што дефинираат што точно го прави едно место „климатско засолниште“.

Ана Тера Аморим-Маја, истражувачка специјализирана за урбана адаптација кон климатските промени во Баскискиот центар за климатски промени (BC3), вели дека не секое место е автоматски климатско засолниште.

„За навистина да им помогне на најранливите групи кога се случуваат екстремни температури, мора да ги исполнува минималните барања, како што се засолниште, места за седење, вода за пиење и тоалет“, објасни таа за „Euronews“.